Draag je als gemeente zorg voor je graslandpatrimonium?
Graslanden leveren heel wat ‘ecosysteemdiensten’ en helpen – in tijden van klimaatverandering - onze open ruimte de nodige veerkracht te bezorgen. Op éénzelfde graslandperceel kunnen bovendien daardoor verschillende functies worden gecombineerd waaronder de natuurfunctie én de landbouwfunctie.
Wat doe jij als gemeente om ervoor te zorgen dat het areaal grasland er in je gemeente niet op achteruit gaat en, integendeel, méér ruimte krijgt?
Het gaat niet goed gaat met graslanden in Vlaanderen. Zowel de oppervlakte als de ecologische kwaliteit van graslanden dreigt er op achteruit te gaan. Dit komt o.m. door woonontwikkelingen en veranderingen in het landgebruik, in het bijzonder binnen landbouwgebieden.
Graslanden leveren echter, ook op het gemeentelijk niveau, heel wat nuttige ‘ecosysteemdiensten’. Zo kunnen graslanden een steentje bijdragen in het vertraagd afvoeren van hemelwater. Alvast in gemeenten waar wateroverlast speelt, zeker nuttig. Graslanden op steile hellingen werken erosie vermijdend en kunnen kosten voor het proper maken van het (lokale) wegennet uitsparen. Door actief te werken aan meer graslanden kan een gemeente ook bijdragen aan het vastleggen van koolstof en dus aan klimaatmitigatie. Graslanden kunnen ook bijdragen aan biodiversiteit en landschapsbeleving en kunnen zo de aantrekkelijkheid van je gemeente versterken.
Gemeenten denken vaak dat ze geen invloed kunnen uitoefenen op het voorkomen en de kwaliteit van graslanden op hun grondgebied. Toch kunnen ook gemeenten hier een rol spelen.
Om te beginnen kan je een bermbeheerplan laten maken (of laten vernieuwen) voor de wegen waar je als gemeente de bevoegdheid over heeft.
In de advisering op een Omgevingsvergunning voor Vegetatiewijziging, die normaliter bij de provincie binnenkomt, kan je er mee over waken dat bepaalde graslanden (toch) worden behouden. Ook in bebossingsprojecten kan je op die manier nagaan of dit eventueel een niet wenselijke inname van bestaand, permanent grasland zou betekenen.
Ook via haar grondenbeleid kan een gemeente inzetten op graslanden. Als gemeente kan je verkennen in hoeverre het mogelijk is om te werken met randvoorwaarden voor het gebruik van gronden in hun eigendom ten voordele van (ecologisch waardevolle) graslanden.
Wanneer graslandpercelen gelegen zijn in voor natuur bestemde gebieden kan de gemeente ervoor kiezen natuurbeheer toe te passen en via een natuurbeheerplan subsidies te krijgen voor het uitgevoerde beheer. Ook hier is het dan nog steeds een optie om een lokale landbouwer het beheer te laten uitvoeren. In eigendom zijnde graslandpercelen in beheer geven aan een natuurvereniging is hier ook een optie.
Als gemeente heb je natuurlijk ook nog het ruimtelijk planningsinstrumentarium (gRUP’s) waarmee het graslandpatrimonium versterkt kan worden. In de directe nabijheid van natuurgebieden zijn graslanden bovendien een logische ruimtelijke invulling omdat ze bufferend werken ten aanzien van de beoogde biodiversiteit in een (aanpalend) natuurgebied.
Wat kan Mieco-effect jou bieden?
Als je regelmatig advies moet geven op vergunningsaanvragen voor het (mogen) wijzigen van graslanden kunnen we je een afwegingstool aanbieden die je toelaat de beste beslissingen te nemen binnen wat voor jouw gemeente belangrijk is.
Onze organisatie weet als geen ander landbouw en natuur met elkaar te verzoenen en kan hulp bieden om verschillende partijen (bv. landbouwers en natuurverenigingen) met elkaar te verbinden om graslanddoelen te behalen.
Maar we kunnen ook een ‘graslandplan’ op maat opmaken vertrekkend van (mogelijks) beschikbare gronden en rekening houdend met wenselijkheden en gevoeligheden die precies in jouw gemeente spelen.
Wenst u meer info te verkrijgen? Neem vrijblijvend contact op met onze expert beleid en regelgeving: mischa.indeherberg@miecoeffect.be.